Concello da Coruña

que é | efectos | riscos

¿Que é?

O tabaco é un produto vexetal obtido da planta nicotiana orixinaria de América; na actualidade, está formado por follas de varias plantas do xénero, en concreto nicotiana tabacum. Comercialízase legalmente en todo o mundo, aínda que ten numerosas restricións para ser fumada en moitos países, xa que produce efectos negativos para a saúde pública.

A Organización Mundial da Saúde cualifica o tabaco como unha droga posto que é unha sustancia que ao introducirse no organismo altera o sistema nervioso central do individuo e ademais é susceptible de crear dependencia, xa sexa física ou psicolóxica.

Trátase dunha droga cuxo consumo, dende o punto de vista cultural e social, foi durante moito tempo aceptado e integrado nos usos cotiáns sen que suscitase ningún conflito, asociándose xeralmente o fenómeno das drogas a sustancias determinadas como a heroína ou a cocaína.

Os cigarros conteñen máis de 4.000 elementos químicos, e polo menos 400 sustancias con efectos carcinóxenos. Mentres se fuma, o cigarro arde a 700 graos centígrados na punta e a uns 60 no seu interior; esta calor descompón o tabaco, que produce numerosos velenos. Mentres un cigarro se queima, vanse concentrando os residuos ao final del.

Os produtos do cigarro máis daniños para a saúde son o alcatrán, o monóxido de carbono e a nicotina, así como certos compoñentes do gas e partículas que favorecen a aparición de enfermidades pulmonares.

A intensidade dos efectos non depende só do número de cigarros, senón tamén de como foron elaborados (con ou sen filtro) e a preparación previa do tabaco. O "fume accesorio" que sae dun cigarro entre calada e calada leva maiores riscos que o fume directamente inhalado.

Efectos

O tabaco é un estimulante do sistema nervioso central e produce un aumento da frecuencia cardíaca e respiratoria. A investigación demostrou que o tabaco reduce a media da expectativa de vida entre sete e oito anos. A través do fume incorpóranse os distintos elementos contidos no tabaco.

A nicotina produce un aumento da frecuencia cardíaca e respiratoria. Os efectos que observan os fumadores, maior concentración, relaxación, son en realidade unha reversión da abstinencia. Posto que a nicotina provoca unha síndrome de abstinencia ben definida caracterizada por malestar xeral, estado anímico depresivo, irritabilidade, insomnio, ansiedade, inquietude, dificultade de concentración e aumento do apetito.

Así mesmo, potencia os efectos por exposición a certos tóxicos como o chumbo, o benceno ou o mercurio. Provoca alteracións no olfacto, gusto e tamén na memoria e no estado de vixilancia.

Ao fumar un cigarro prodúcese unha elevación do ritmo cardíaco, da frecuencia respiratoria e a tensión arterial, o que produce un aumento do ton do organismo.

Ao inhalar o fume, a nicotina actúa no cerebro de forma case inmediata producindo unha acción recompensante para o suxeito; a reiterada práctica desta conduta termina por consolidarse na conduta do fumador.

Fumar produce mal alento, amarelea os dentes e impregna mans e roupa de mal cheiro.

Riscos

O tabaquismo é considerado na actualidade como a principal causa previsible de enfermidade e morte prematura.

Dos múltiples riscos sanitarios demostrados, podemos resaltar os seguintes:

• farinxite e larinxite
• dificultades respiratorias
• tose e expectoracións
• úlcera gástrica
• cancro pulmonar: máis do 87% dos casos de cancro de pulmón están relacionados co hábito de fumar
• cancro de boca, larinxe, esófago, ril e vexiga
• bronquite e enfisema pulmonar
• cardiopatías: infartos de miocardio e anxinas de peito
• diminución da capacidade pulmonar: as persoas fumadoras ven minguada a súa resistencia ao exercicio físico e cánsanse máis.

Fumar é un hábito que se recoñeceu prexudicial tamén para a columna. Existen estudos que demostran que a incidencia da dor de costas e dos problemas discais é moitísimo máis elevada nos fumadores que nos fumadores. Este fenómeno está relacionado coa nutrición dos tecidos: o tabaco é un vasoconstritor que non favorece a chegada do sangue e, polo tanto, a nutrición do disco invertebral, que se ve obrigado a realizar un traballo enorme, sometido a tensións e presións. A súa maior ou menor resistencia ante as ditas presións determinará que se estrague antes ou despois en cada individuo.

A súa incidencia no ámbito laboral tamén é moi importante: o tabaco pode ser a causa de accidentes como incendios, explosións... en especial cando se traballa con sustancias volátiles. Ademais, as alteracións nalgúns sentidos, como o olfacto, aumentan o risco de accidentes, sobre todo cando se manexan sustancias perigosas ás que se lles engaden produtos odorantes para a súa detección.

Fumadores pasivos

• fumar pasivamente (recibindo o fume mentres outras persoas fuman) irrita os ollos, o nariz e o peito, e pode causar dor de cabeza
• os menores expostos como fumadores pasivos teñen máis probabilidades de desenvolver alerxias e asma
• en adultos, parece existir un pequeno incremento do risco de cancro de pulmón

Nenos

Os bebés que nacen de nais fumadoras:

• teñen o dobre de posibilidades de nacer prematuramente e con baixo peso
• teñen órganos máis pequenos como media que os bebés nados de non fumadora
• teñen o dobre de posibilidades de morrer de morte súbita do recentemente nado
• póñense enfermos moito máis a miúdo que os fillos de non fumadores
• teñen máis probabilidades de convertérense en fumadores
• teñen maior risco de desenvolver cadros alérxicos
• os bebés expostos ao fumar pasivo cada día se un ou ambos dos seus proxenitores fuman, teñen o dobre de riscos de adquirir asma e bronquite asmática