Concello da Coruña

Concello da Coruña
Iniciar sesión

Bibliotecas Municipais

coruna.gal

Ciencia con Nome Propio: Mulleres que Iluminan Galicia

Campaña muller e ciencia

Campaña polo Día da Muller e a Nena na Ciencia

Nove días, nove científicas galegas, nove motivos para inspirarnos.

O 11 de febreiro conmemórase o Día Internacional da Muller e da Nena na Ciencia, unha iniciativa global promovida polas Nacións Unidas co obxectivo de visibilizar o traballo das mulleres nas áreas STEM (Science, Technology, Engineering and Mathematics). A data busca crear referentes femininos que inspiren as novas xeracións a escoller carreiras científicas, contribuíndo a romper as barreiras de xénero que persisten neste ámbito.

Este día tamén é unha oportunidade para reflexionar sobre os factores que limitan a presenza feminina nas áreas STEM e promover boas prácticas que axuden a eliminar estas desigualdades, avanzando cara a unha auténtica igualdade de xénero no mundo científico.

Científicas galegas: Pioneiras e referentes

Galicia conta cunha longa tradición de mulleres que abriron camiño no ámbito científico, destacando en campos tan diversos como a astrofísica, a neurociencia, a pedagoxía ou a arquitectura. Mulleres pioneiras que, malia os obstáculos do seu tempo, lograron deixar a súa pegada na historia.

Estas mulleres, e moitas outras, non só contribuíron de maneira decisiva ao progreso do coñecemento, senón que tamén representan modelos de inspiración para as xeracións futuras.

Campaña "Ciencia con Nome Propio"

Desde as Bibliotecas Municipais queremos sumarnos á celebración do 11 de febreiro #11F cunha campaña que homenaxea o talento e a dedicación de científicas galegas de onte e de hoxe. Durante nove días, cada unha das nosas bibliotecas destacará a figura dunha destas pioneiras, compartindo información sobre a súa vida e logros, así como recomendacións de libros relacionados coa súa disciplina.

Con esta iniciativa, pretendemos dar visibilidade ao seu traballo e poñer en valor o papel das mulleres na construción do coñecemento científico, ao mesmo tempo que achegamos ás nosas lectoras e lectores unha coidada selección de obras que reflicten a diversidade e a riqueza das ciencias.

Sigue a nosa campaña nas redes!

Do 30 de xaneiro ao 11 de febreiro, descubriremos cada día a unha destas mulleres excepcionais. Non vos imos adiantar moito, pero podedes esperar grandes historias: a dunha pedagoga que revolucionou a educación galega, a dunha astrofísica que explora os confíns do universo, ou a dunha arquitecta que soubo harmonizar o deseño coa natureza.

Seguídenos en instagram, Bluesky ou Facebook para coñecer máis sobre estas pioneiras galegas e descubrir os libros que vos esperan nas nosas bibliotecas para achegarvos ao apaixonante mundo da ciencia.

Porque en Galicia tamén se fai ciencia con nome propio.

Cita de Maria Göppert-Mayer, Premio Nobel de Física

Científicas Galegas homenaxeadas noutras edicións

  • Manuela Barreiro Pico, primera mujer matriculada en la Universidad de Santiago de Compostela, primera licenciada en Galicia y primera mujer en tener una farmacia propia (1901) la farmacia Moderna en Ribadeo.
  • Celia Brañas Fernández, pionera en la incorporacación de la mujer a la cultura científica. Su intervención en el Primer Congreso de Estudios Gallegos en 1919 fue clave para que se organizara un curso de Biología Marina en A  Coruña en 1920 y favoreció la posterior creación da Estación de Biología Marina en Marín en 1932.
  • Olimpia Valencia, primera médica y ginecóloga, estudió magisterio pero la falta de vocación la llevó a estudiar también medicina, licenciándose en 1925 con el Premio Extraordinario y 19 matriculas de honor.
  • Rita Fernández Queimadelos, primera arquitecta gallega, tercera de España. Fueron sus abuelas las que intercedieron por ella para poder estudiar frente a las reticiencias de su padre. Llegó a ser la arquitecta municipal de la región de Murcia.
  • Antonia Ferrín Moreiras, primera profesora de Matemáticas de la USC, primera astrónoma gallega y la primera mujer en defender una tesis sobre Astronomía en España. El franquismo la apartó temporalmente de la docencia.
  • María Wonenburger, matemática gallega, experta en Teoría de Grupos y en álgebras de Clifford, fue la primera española en ser becaria 'Fulbright', gracias a la cual fue a la Universidad de Yale donde se doctoró en 1957. En Toronto, era la única mujer ocupando un puesto de profesora de matemáticas, hecho al que se acostumbró a lo largo de su carrera profesional.
  • Amparo Alonso Betanzos, licenciada en Química con la especialidad de Química Industrial y se doctoró en Física en la Universidad de Santiago de Compostela. Su experiencia como pionera en el campo de la Inteligencia Artificial y el compromiso con el avance en el campo de las TIC en España, la llevó a la presidencia de la Asociación Española de Inteligencia artificial y a ser experta de referencia tanto de la Comisión Europea, como miembro de la 'Reserve List' del High Level Expert Group on Artificial Intelligence (AI HLG), como del Ejecutivo español. 
  • Ana Ulla Miguel: licenciada en Física por la Universidad de Santiago de Compostela, se especializó en Astrofísica en la Universidad de La Laguna, donde también realizó su formación doctoral. Ocupó diversos puestos de investigación y docencia en la Universidad de Tromsø (Noruega), el Laboratorio de Astrofísica Espacial y Física Fundamental, la Agencia Espacial Europea o el Instituto Niels Bohr de Copenhague. En 2014 recibió, ex aequo con Minia Manteiga, el premio "Galega destacada 2013". También fue galardonada con "Muller Científica 2020" que otorga el IES Val Miñor
  • Elena Ojea: licenciada en Ciencias Ambientales por la Universidad de Salamanca, y Doctora en Economía por la Universidad de Santiago de Compostela. En su trayectoria postdoctoral, Elena ha estado en el Centro Vasco de cambio Climático (BC3) y en la Escuela Bren de estudios ambientales de la Universidad de California en Santa Bárbara.  Su investigación tiene alto impacto internacional, participado en proyectos internacionales para la FAO, siendo autora en el panel de alto nivel para una economía sostenible de los océanos y más recientemente, siendo autora principal del sexto Informe del IPCC sobre Impactos y adaptación, donde participa en el capítulo sobre océanos.

Cientificas destacadas no 2020

  • Isabel Zendal:1770, Oza dos Ríos (A Coruña).Enfermeira coñecida polo seu traballo na Expedición Filantrópica de la Vacuna (1803), que levaba vacinas contra a viruela a América. Considerada unha das primeiras mulleres en desempeñar unha labor de asistencia sanitaria internacional, o seu traballo na historia da vacinación foi fundamental para salvar miles de vidas e mellorar as condicións de saúde pública no continente americano.
  • Ángeles Alvariño: 1921, Serantes (A Coruña). Unha das científicas galegas máis recoñecidas a nivel internacional. Oceanógrafa e bióloga mariña, traballou no Instituto Oceanográfico de Estados Unidos, sendo pioneira na observación dos fondos mariños e as especies que habitan nas profundidades oceánicas. A súa achega á ciencia permitiu mellorar a comprensión da fauna marinha e a protección dos ecosistemas mariños. Tamén foi unha das primeiras mulleres en traballar nun laboratorio científico en Galicia, abrindo o camiño para futuras científicas.
  • Ángela Ruiz Robles: 1925, Villanueva de la Serena (Badajoz). Unha das pioneiras en Galicia na incorporación da muller ás ciencias e tecnoloxías. Inventou un dispositivo precursor da moderna máquina de escribir electrónico, que considerouse un dos primeiros pasos cara á creación das computadoras. A súa carreira científica foi destacada pola súa inventiva no campo da didáctica e a súa aplicación ao mundo tecnolóxico, especialmente no desenvolvemento de métodos pedagóxicos innovadores.
  • Alicia Estévez Toranzo: 1935, Santiago de Compostela. Foi unha das pioneiras galegas na investigación científica relacionada coa microbioloxía. Desempeñou unha labor esencial na creación e promoción do Laboratorio de Microbioloxía da Universidade de Santiago de Compostela, sendo tamén unha das primeiras mulleres en obter postos de relevancia no ámbito da ciencia en Galicia.
  • Nieves Brisaboa: 1959, Santiago de Compostela. Licenciada en Matemáticas pola Universidade de Santiago de Compostela e Doutora en Computación, foi unha das primeiras profesoras e investigadoras no ámbito da informática na USC, sendo a súa especialización no tratamento e xestión de grandes volumes de datos. A súa influencia na área de bases de datos e sistemas de información foi fundamental para o desenvolvemento da computación moderna en Galicia.
  • Marisol Soengas: 1963, A Coruña. Licenciada en Bioloxía e Doutora en Bioloxía Molecular, traballou na investigación de novos tratamentos para combater o melanoma e outros tipos de cancro. A súa investigación sobre as células tumorais e a resistencia aos tratamentos oncóloxicos foi fundamental para mellorar os tratamentos contra o cancro, e o seu traballo foi recoñecido a nivel nacional e internacional.
  • Mabel Loza:1974, Ourense. Investigadora no ámbito das neurociencias. Licenciada en Psicoloxía pola Universidade de Santiago de Compostela e Doutora en Ciencias da Saúde, as súas investigacións centranse en procesos cerebrais relacionados co comportamento humano e o desenvolvemento de tratamentos para trastornos neurolóxicos. A súa labor en neuropsiquiatría e neurociencia cognitiva contribúe de maneira destacada ao coñecemento sobre o cerebro humano.
  • Olalla López Costas: 1976, Santiago de Compostela. Licenciada en Bioloxía e Doutora en Bioquímica, Olalla é unha experta en proteínas e a súa relación coa saúde humana, traballando en importantes proxectos de investigación para mellorar tratamentos contra diversas enfermidades. A súa traxectoria no ámbito científico a levou a colaborar en proxectos europeos e internacionais centrados na saúde e a medicina personalizada.

Tamén che pode interesar

Busca no catálogo

Buscador de actividades

Escribe a palabra ou palabras que desexas buscar

Se o prefires, podes realizar a túa procura combinando distintos criterios. Só tes que acceder á procura avanzada

Que che parece esta sección?

-101-101-101

Síguenos en

Tes un navegador demasiado antigo!

Sentímolo pero o teu navegador é moi antigo para poder mostrar esta páxina. Debes de actualizalo ou usar un navegador compatible. Optimizamos esta web para Google Chrome, Mozilla Firefox, Opera, Safari e Microsoft Edge. Instalar agora un navegador compatible